Bể phốt một trong những hạng mục quan trọng không thể thiếu trong bất kỳ công trình xây dựng nhà ở nào. Một bể phố thi công đúng kỹ thuật sẽ giúp hệ thống xử lý nước thải hoạt động hiệu quả, đảm bảo vệ sinh môi trường, kéo dài tuổi thọ công trình và tránh các rủi ro như rò rỉ, tắc nghẽn, hay sụt lún nền đất. Ngược lại, một bể phốt xây dựng sơ sài, không đúng kỹ thuật có thể gây ra nhiều phiền toái và chi phí sửa chữa sau này.
Trong bài viết này, Việt Quang Group sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết về quá trình thi công xây bể phốt và những lưu ý quan trọng khi đổ bê tông bể phốt để đạt hiệu quả tối ưu.
Vai trò của bể phốt trong công trình xây dựng
Bể phốt (hay còn gọi là bể tự hoại, bồn tự hoại) là công trình ngầm dùng để chứa và xử lý sơ bộ nước thải sinh hoạt. Vai trò chính của bể phốt gồm:
- Xử lý chất thải sinh hoạt: Bể phốt giúp tách nước thải, chất rắn và cặn bã, giảm tải cho hệ thống thoát nước chung.
- Ngăn mùi hôi và ô nhiễm: Thiết kế kín, chống rò rỉ giúp hạn chế mùi hôi lan tỏa ra môi trường.
- Bảo vệ môi trường và sức khỏe: Ngăn ngừa ô nhiễm nguồn nước ngầm và đất xung quanh công trình.
- Kéo dài tuổi thọ công trình: Bể phốt đúng kỹ thuật đảm bảo không bị sụt lún, nứt vỡ sau một thời gian sử dụng.
Một bể phốt tốt không chỉ đơn thuần là chứa chất thải, mà còn cần đảm bảo bền vững về mặt kết cấu, chống thấm tuyệt đối và dễ dàng bảo dưỡng. Vì vậy, bể phốt có vai trò rất quan trọng và không thể thiếu trong các công trình xây dựng, đảm bảo sức khỏe cho con người và môi trường xung quanh.
Bể phốt là gì?
Phân loại các loại bể phốt hiện nay
1. Phân loại theo kết cấu
Phân loại theo cấu tạo bể phốt được chia thành dòng bể phốt 2 ngăn và bể phốt 3 ngăn.
♦ Bể phốt 2 ngăn
Bể phốt 2 ngăn là loại bể phốt gồm hai ngăn chính: Ngăn chứa và ngắn lắng.
- Ngăn chứa: Có chức năng chứa tất cả chất thải từ bồn cầu
- Ngăn lắng: Có tác dụng lắng lại các thả khó phân hủy trước khi thải ra môi trường bên ngoài.
Với cấu tạo tương đối đơn giản và chi phí đầu tư thấp, bể phốt 2 ngăn thường phù hợp cho những công trình có quy mô nhỏ, ít người sử dụng hoặc các công trình phụ trợ. Tuy nhiên, khả năng xử lý của bể 2 ngăn không tối ưu bằng bể 3 ngăn, nên hiện nay loại bể này ít phổ biến hơn trong các công trình nhà ở hiện đại.
Phân loại bể phốt theo kết cấu
♦ Bể phốt 3 ngăn
Bể phốt 3 ngăn là loại bể phốt xử lý phổ biến nhất hiện nay nhờ cấu tạo tối ưu và khả năng xử lý hiệu quả. Bể gồm 3 ngăn riêng biệt: Ngăn chứa, ngăn lọc và ngăn lắng.
- Ngắn chứa: Là nơi có nhiệm vụ trực tiếp chứa toàn bộ các chất thải từ bồn xả xuống. Tại ngăn chứa các chất thải sẽ bắt đầu quá trình phân hủy kỵ khí và chuyển hóa thành hỗn hợp bùn và nước.
- Ngăn lắng: Có nhiệm vụ tiếp nhận các chất thải từ ngăn chứa. Tại đây các chất thải còn sót lại chưa được phân hủy như kim loại, chất cận, vật cứng,… sẽ được giữ lại ở đáy ngắn.
- Ngăn lọc: Là nơi có nhiệm vụ tiếp nhận các chất thải từ ngăn lắng và đảm nhận vai trò lọc toàn bộ các chất thải lơ lửng trước khi thải ra ngoài.
Hiện nay, tại hầu hết các công trình xây dựng bể phốt 3 ngăn là loại được sử dụng phổ biến nhờ khả năng xử lý chất thải ưu việt, đảm bảo chất lượng nguồn nước đầu ra. Nhờ cấu tạo được bổ sung thêm ngăn lọc là nơi xử lý và lọc lại nước thải lần cuối, giúp giảm đáng kể cặn bẩn, mầm bệnh và hạn chế tắc nghẽn đường ống. Trong khi đó, bể phốt 2 ngăn chỉ gồm ngăn chứa và ngăn lắng, phù hợp với công trình nhỏ hoặc nhu cầu sử dụng thấp, tuy nhiên hiệu quả phân hủy chất thải không cao bằng, dễ gây mùi và cần hút bể định kỳ sớm hơn. Chính vì vậy, bể phốt 3 ngăn luôn là lựa chọn được Việt Quang Group ưu tiên sử dụng trong nhà phố, biệt thự và các công trình sử dụng lâu dài, mang lại độ bền cao, ít phát sinh sự cố và tối ưu chi phí bảo trì theo thời gian.
2. Phân loại theo chất liệu
Nếu phân loại theo chất liệu, bể phốt được chia thành 3 loại gồm: Bể phốt bằng nhựa hoặc composite, bể phốt xây bằng gạch và bể phốt bằng bê tông đúc sẵn. Từng loại bể phố được sử dụng tùy thuộc vào quy mô và điều kiện thi công của từng công trình.
- Bể phốt xây bằng gạch: Đây là loại truyền thống, có chi phí thấp và dễ thi công, thích hợp với các công trình nhỏ. Tuy nhiên loại bể phốt này dễ xảy ra tình trạng thấm nước nếu không được xây đúng kỹ thuật và xử lý chống thấm hiệu quả.
- Bể phốt bê tông cốt thép đúc sẵn: Được đánh giá cao hơn về độ bền và khả năng chống thấm nhờ kết cấu kiên cố, tuổi thọ cao. Tuy nhiên chi phí sẽ nhỉnh hơn và cần thiết bị chuyên dụng để lắp đặt.
- Bể phốt composite hoặc nhựa: Nổi bật với trọng lượng nhẹ, chống ăn mòn tốt, lắp đặt nhanh, nhưng dung tích và khả năng chịu lực hạn chế nên không phù hợp với các công trình có nhu cầu sử dụng lớn.
Với đặc thù các công trình nhà phố, biệt thự và nhà ở sử dụng lâu dài, bể phốt bê tông cốt thép luôn là lựa chọn tối ưu nhất nhờ khả năng vận hành ổn định, bền bỉ và hạn chế tối đa rủi ro thấm, nứt hay sụt lún trong quá trình sử dụng.
Quy trình thi công xây dựng bể phốt
Tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật thi công xây dựng bể phốt công trình góp phần đảm bảo về mặt kết cấu, chất lượng và khả năng vận hành trong quá trình sử dụng. Với những thông tin phân loại ở trên, ta biết rằng bể phốt có rất nhiều loại, mỗi loại sẽ có những ưu điểm nhược điểm riêng. Nhưng với kinh nghiệm hơn 15 năm hoạt động trong lĩnh vực xây dựng tại thị trường Tp.HCM, Tây Ninh, Bình Dương, Long An,… các công trình xây dựng của Việt Quang Group luôn thi công xây dựng bể phốt 3 ngăn cho chủ đầu tư. Vậy nên hôm nay chúng tôi sẽ đi sâu vào quá trình thi công xây dựng bể phốt 3 ngăn:
– Bước 1: Chuẩn bị vật liệu xây dựng gồm: Gạch đặc, xi măng, thép, đá dăm, cát vàng,…
– Bước 2: Tiến hành đào hố với kích thước thường dùng cho loại bể phốt 3 ngăn có chiều sâu 2m², chiều rộng 3m², chiều dài 1m²5 – 1m²65.
Lưu ý: Kích thước bể phốt tùy thuộc vào số lượng căn hộ hoặc số lượng thành viên trong gia đình.
Hình ảnh thợ thi công đào hố bể phốt
– Bước 3: Thi công gia công bê tông cốt thép phần nền bể phốt. Độ dày tối thiểu là 15cm.
Hình ảnh thi công đổ bê tông nền móng bể phốt
– Bước 4: Xây tường, chia ngăn bể phốt. Trong đó, ngăn chứa chiếm 1/2 diện tích bể, ngăn lọc và ngăn lắng mỗi ngăn chiếm 1/4 diện tích bể.
Hình ảnh thi công xây tường bể phốt
– Bước 5: Tiến hành tô trát tường bể phốt và thực hiện các bước thi công chống thấm cho bể phốt.
Hình ảnh thi công tô trát tường bể phốt
– Bước 6: Sau khi hoàn thành quá trình chống thấm, đội ngũ nhân công bước vào giai đoạn đổ nắp bể phốt bằng bê tông cốt thép. Yêu cầu nắp bể có độ dày không nhỏ hơn 7cm.
Hình ảnh thi công chống thấm bể phốt
– Bước 7: Lắp đặt đường ống nước. Bao gồm: Ống xả chất thải vào, ống giữa các ngăn, ống thông hơi và ống thoát nước thải.
Hình ảnh đi đường ống bể phốt
Những lưu ý quan trọng khi đổ bê tông bể phốt
Đổ bê tông là hạng mục quan trọng nhất quyết định khả năng chống thấm, độ bền kết cấu và tuổi thọ của bể phốt. Nếu không tuân thủ đúng kỹ thuật, bể dễ gặp tình trạng rò rỉ, nứt vỡ, thấm ngược gây ô nhiễm đất và nước ngầm, đồng thời rất khó khắc phục sau này. Vì vậy trong giai đoạn đổ bê tông bể phốt, cần đặc biệt chú trọng những yếu tố sau:
Những điều cần lưu ý khi đổ bê tông bể phốt
- Kiểm tra kỹ phần cốt thép trước khi đổ bê tông: Thép phải được buộc chắc, đúng khoảng cách thiết kế để đảm bảo khả năng chịu lực cho đáy và nắp bể. Tại những vị trí dễ nứt như góc bể, miệng ống chờ, cần đặt thép gia cường đầy đủ.
- Sử dụng bê tông đúng mác và trộn theo tỷ lệ chuẩn: Mác bê tông M200 – M250 là tiêu chuẩn thường dùng cho bể phốt dân dụng. Bê tông phải được trộn đúng tỷ lệ xi măng – cát – đá – nước để đảm bảo độ đặc chắc, hạn chế rỗ tổ ong và tránh thấm.
- Đổ bê tông liên tục, không ngắt quãng: Để tránh tạo mạch ngừng – vị trí rất dễ thấm nước, quá trình đổ bê tông bể phốt phải diễn ra liên tục từ đầu đến cuối. Trong trường hợp bất khả kháng, cần xử lý bề mặt mạch ngừng trước khi đổ lớp tiếp theo.
- Đầm bê tông kỹ để tránh rỗ mặt và lỗ hổng: Việc đầm dùi đều giúp bê tông đặc chắc, loại bỏ các bóng khí gây thấm và nứt. Các vị trí góc, chân tường, giao nhau giữa các lớp thép cần được đầm kỹ để đảm bảo chất lượng.
- Chống thấm bổ sung sau khi bê tông đông cứng: Dù bể được đổ bê tông nguyên khối, việc chống thấm bề mặt trong và ngoài bể vẫn cần thiết. Có thể sử dụng màng chống thấm, sơn chống thấm gốc xi măng hoặc phụ gia chuyên dụng để tăng độ bền.
- Đảm bảo thời gian dưỡng hộ bê tông: Bê tông cần được dưỡng hộ tối thiểu 7 ngày để đạt cường độ tiêu chuẩn. Việc tưới nước giữ ẩm thường xuyên giúp hạn chế nứt, đặc biệt với nắp bể chịu lực trực tiếp của nền công trình.
Những lỗi thường gặp khi thi công bể phốt và hậu quả
Nhiều sự cố liên quan đến bể phốt xuất phát từ việc thi công sai kỹ thuật hoặc bỏ qua các tiêu chuẩn quan trọng. Một số lỗi điển hình gồm:
- Xây tường mỏng, không gia cố thép đầy đủ → Bể dễ nứt, xô lệch khi đất nền thay đổi.
- Không chống thấm hoặc chống thấm sơ sài → Nước thải ngấm vào đất gây ô nhiễm và mùi hôi khó chịu.
- Đổ bê tông không đúng mác → Bể xuống cấp nhanh, dễ mục, nứt hoặc thấm ngược.
- Lắp đặt sai cao độ đường ống → Gây tắc nghẽn, chất thải không phân hủy, nước chảy ngược.
- Thiếu ống thông hơi → Mùi hôi phát tán vào nhà, tăng áp lực khí làm giảm tuổi thọ bể.
Những lỗi này nếu xảy ra sẽ rất tốn kém để khắc phục, thậm chí phải đập bỏ và xây lại toàn bộ bể phốt. Vì vậy, việc thi công đúng ngay từ đầu là cực kỳ quan trọng.
Khuyến nghị từ Việt Quang Group khi thi công bể phốt cho nhà phố
Từ kinh nghiệm thực tế đã và đang thi công xây dựng hơn +3000 công trình nhà phố, biệt thự, chung cư mini…, Việt Quang Group đưa ra một số khuyến nghị dành cho chủ đầu tư:
- Nên ưu tiên sử dụng bể phốt bê tông cốt thép 3 ngăn vì độ bền cao, vận hành ổn định và khả năng xử lý chất thải vượt trội.
- Hãy chống thấm thật kỹ, tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật thi công khi sử dụng bể phốt xây gạch.
- Không nên sử dụng bể composite vì loại bể này phù hợp công trình phụ trợ nhưng không tối ưu cho nhà ở lâu dài.
- Đừng tiết kiệm chi phí ở hạng mục bể phốt, vì đây là công trình ngầm, sửa chữa cực kỳ phức tạp và tốn kém về sau.
- Lựa chọn nhà thầu uy tín, có kinh nghiệm thi công đúng tiêu chuẩn và chịu trách nhiệm toàn bộ từ chống thấm đến lắp đặt đường ống.
Thi công bể phốt là một trong những hạng mục quan trọng bậc nhất trong toàn bộ công trình xây dựng nhà ở. Một bể phốt chất lượng cao không chỉ giúp hệ thống thoát nước hoạt động ổn định, hạn chế mùi hôi mà còn bảo vệ môi trường và kéo dài tuổi thọ công trình. Việt Quang Group với hơn 15 năm kinh nghiệm luôn đảm bảo thi công bể phốt đúng kỹ thuật, đúng tiêu chuẩn và tối ưu hiệu quả vận hành lâu dài cho từng công trình.
Việt Quang Group nhà thầu xây dựng nhà xưởng uy tín hàng đầu TPHCM
Nếu bạn đang xây nhà, sửa nhà hoặc cần tư vấn về kết cấu bể phốt hãy liên hệ Việt Quang Group qua hotline 096 1993 915 để được hỗ trợ miễn phí 24/7 và nhận giải pháp phù hợp nhất cho công trình của mình.
